239. Дыпламаваны Баран
1. Праз якія мастацкія дэталі сатырык стварае вобраз галоўнага персанажа байкі?
Сатырык стварае вобраз Барана, апісваючы яго як неразумнага і дурнога, які не пазнае сваіх варот і мае слабую галаву, але мацны лоб, якім ён гатовы біцца ў сцену. Гэтыя дэталі падкрэсліваюць іронію і сатыру ў апісанні персанажа.
2. Вызначце афарызмы, якімі карыстаецца аўтар пры абмалёўцы вобразаў.
Адзін з афарызмаў — «Дыплом я заслужыў, здаецца ж, галавою, І не раўнуйся ты са мною». Гэты афарызм паказвае ганарлівасць і няведанне Барана аб сваёй сапраўднай ролі. Іншы афарызм — «Каб ты быў разумнейшы трошка Ды розумам раскінуць мог авечым, То ўбачыў бы, што ганарыцца нечым, Бо заслужыў ты свой дыплом Не галавой, а лбом». Гэты афарызм выкарыстоўваецца Кошкай для выяўлення іроніі і сатыры па адносінах да Барана.
3. Якую ролю ў творы адыгрывае апавядальная частка байкі?
Апавядальная частка байкі служыць для стварэння кантэксту і забеспячэння дэталёвага апісання персанажаў і іх учынкаў, што дапамагае вылучыць асноўныя ідэі і сатырычны падтэкст твора.
4. З якім намерам у байку ўведзены маналог Барана? Чаму выказванні Кошкі такія сціслыя?
Маналог Авена ўводзіцца, каб прадэманстраваць яго гонар і неразуменне сваёй сапраўднай ролі і каштоўнасці. Выказванні Коткі лаканічныя, каб паказаць яе рацыянальнасць і здольнасць рабіць кароткія, але па сутнасці заявы, якія раскрыюць сапраўдную сутнасць сітуацыі.
5. Сфармулюйце асноўную думку байкі «Дыпламаваны Баран».
Асноўная думка байкі заключаецца ў тым, што сапраўдная вартасць і разум не залежаць ад знешніх атрыбутаў або тытулаў, такіх як «дыплом», а ацэньваюцца паводзінамі, разуменнем і ўнутранымі якасцямі асобы.
6. Для самастойнага выканання.
7. У чым праяўляецца надзённасць дадзенага твора?
Надзённасць дадзенага твора праяўляецца ў выкарыстанні аўтарам побытавых, зразумелых сітуацый і персанажаў для выказвання глыбейшых філасофскіх і маральных ідэй аб ганары і сапраўднай вартасці асобы.
8. Зрабіце кадрапланы да адной з баек. Растлумачце, чаму менавіта на ёй спынілі свой выбар.
Байка «Ганарысты Парсюк». Кадраплан:
Уводзіны: Пастух гнаў свіней у поле, сярод іх быў асабліва ганарысты Парсюк.
Развіццё: Падсвінак звяртае ўвагу Парсюка на тое, што ягоны лыч у брудзе, што для Парсюка становіцца прычынай абразы.
Кульмінацыя: Парсюк у гневе крыўдзіць Падсвінка за яго заўвагу, лічачы гэта закрананнем свайго гонару.
Вынік: Парсюк прадэманстраваў нежаданне прызнаваць свае недахопы, выбраўшы абарону свайго гонару замест прызнання існавання праблемы.
Я выбраў гэту байку таму, што яна паказвае важную ідэю аб тым, як ганар і высокае меркаванне пра сябе могуць перашкодзіць чалавеку (або ў гэтым выпадку Парсюку) бачыць свае праблемы і рабіць карэктывы. Гэта вельмі важная паучэнне, якое актуальна не толькі ў казках, а і ў рэальным жыцці.
***
Абгрунтуйце меркаванне, што байка — гэта жанр, які ўтрымлівае рысы розных літаратурных родаў (эпасу, лірыкі і драмы).
Байка спалучае ў сабе эпічныя рысы праз апавядальную структуру, лірычныя — праз выразнасць і эмацыйнасць выказванняў і мараль, а драматычныя — праз канфлікты і дзеянні персанажаў. Гэтае спалучэнне робіць байку ўнікальным жанрам, які адначасова забаўляе і носіць павучальны характар, выкрываючы чалавечыя недахопы.