219

1. Пры дапамозе якіх мастацкіх сродкаў мовы аўтар стварыў вобразы персанажаў байкі — дужага і незалежнага каня і палахлівага цюцькі Рудзькі?

Аўтар выкарыстоўвае мастацкія сродкі мовы, такія як эпітэты («свабодны конь», «стары лес», «чыста поле», «бедны кань») і метафары («гуляў на волі», «распусціў хвост і грыву»), для стварэння вобразаў персанажаў. Гэтыя сродкі дапамагаюць нам уявіць дужага і незалежнага каня, а таксама палахлівага цюцькі Рудзьку.

2. Чаму сабака Рудзька баяўся каня на волі? Прыгадайце, як Рудзька раптам асмялеў.

Сабака Рудзька баяўся каня, калі той быў на волі, бо конь быў вялікім і моцным. Рудзка раптам стаў смялейшым, калі каня злавілі і звязалі, што дае зразумець, што юнак адчуваў сябе бяспечней, калі конь знаходзіўся ў такім становішчы.

3. Назавіце рысы характару людзей, што ўвасобіў пісьменнік у вобразе каня.

У вобразе каня пісьменнік увасобіў такія рысы характару людзей, як сіла, незалежнасць і свабода.

4. Якія чалавечыя заганы высмейваюцца ў байцы?

У байцы высмейваюцца чалавечыя заганы, такія як здрадства і змена паводзінаў у залежнасці ад абставінаў (Рудзька, які баіцца каня на волі, але становіцца агрэсіўным, калі конь у нямоце).

5. Ці правільна ацанілі паводзіны Рудзькі малыя дзеці? Прачытайце з захаваннем адпаведнай інтанацыі заключныя словы байкі: А Рудзька дужшы за каня! Чаму гэта ацэнка ўспрымаецца недарэчнай?

Не, малыя дзеці не правільна ацанілі паводзіны Рудзькі. Яны лічылі, што Рудзка дужшы за каня, не ўспрымаючы сітуацыю ў цэлым і не разумеючы, што цютка адчувае сябе моцным толькі таму, што конь прывязаны. Заключныя словы байкі ўспрымаюцца як недарэчныя, бо яны іранічныя ў параўнанні з рэальнай сітуацыяй.

6. Падрыхтуйце выразнае чытанне байкі. Вызначце ў ёй лагічныя паўзы і расстаўце лагічныя націскі. Прадумайце тэмп, рытм і інтанацыю чытання байкі па ролях.

Для выразнага чытання байкі трэба ўлічваць эмацыйны стан герояў і атмасферу твора. Лагічныя паўзы можна ставіць пасля апісання кожнага персанажа і ключавых падзей.